Ο Παρθενώνας και το ...φιλότιμο!

    Κάποια στιγμή, χάρη στην καλοσύνη κάποιων συναδέλφων μου δασκάλων, κατάφερα επιτέλους -μετά από χρόνια από τα εγκαίνιά του- όχι μόνο να επισκεφτώ το καινούριο Μουσείο της Ακρόπολης, αλλά και να απολαύσω μια πολύ καλή ξενάγηση σε αυτό.

Σε κάποιο σημείο αυτής της ξενάγησης, η ξεναγός μάς έδειξε το αριστερό μέρος του ανατολικού αετώματος (αφιερωμένο στη γέννηση της Αθηνάς), που απεικόνιζε το θεό Ήλιο να βγαίνει από τη θάλασσα με το άρμα του, κατά την ανατολή (στη φωτογραφία, αναπαράσταση της θέσης του στο κτίσμα):

Το μεγαλύτερο μέρος του γλυπτού δεν υπάρχει και έχει αντικατασταθεί από γύψινο ομοίωμα. Το μόνο που έχει σωθεί είναι το αριστερό χέρι του Ήλιου, που κρατά τα γκέμια, κι αυτό από τον καρπό και κάτω (στη φωτογραφία ξεχωρίζει καθαρά από το γύψινο υπόλοιπο, που έχει λευκό χρώμα):

Η συνέχεια ήταν συναρπαστική, με την ξεναγό μας να μας οδηγεί στην πίσω μεριά του αετώματος (αυτή που βρισκόταν προς τον τοίχο του ναού) και μας ζήτησε να προσέξουμε τη λεπτομέρεια που αποτυπωνόταν από τον γλύπτη στο ίδιο αυτό χέρι, την οποία δεν θα την έβλεπε ποτέ κανένα ανθρώπινο μάτι, λόγω της θέσης του γλυπτού:

Πραγματικά, διαγράφονταν ακόμα και οι φλέβες, ακόμα και η παραμικρή μυϊκή σύσπαση (η αλήθεια είναι ότι, λόγω του ύψους που βρίσκονταν το αέτωμα, τέτοιες λεπτομέρειες δεν θα διακρίνονταν ούτε και στην φανερή πλευρά των γλυπτών του)!

Βρήκε, λοιπόν, την ευκαιρία η πολύ καλή ξεναγός να εξηγήσει στα παιδιά ότι αυτό οφείλεται στην τάση που είχαν οι πρόγονοί μας εκείνη την εποχή (Χρυσός Αιώνας του Περικλή) οτιδήποτε κάνουν σε οποιοδήποτε τομέα (γλυπτική, αρχιτεκτονική, νομοθεσία, τεχνολογία, πολιτική) να το κάνουν όσο πιο τέλειο γίνεται.

Μάλιστα, μας εξήγησε ότι και η λέξη "άγαλμα" προέρχεται από το ρήμα "αγάλλομαι" (γνωστό στα παιδιά από τα κάλαντα -"...οι ουρανοί αγάλλονται..."), που σημαίνει "χαίρομαι", άρα το άγαλμα έπρεπε να είναι κάτι που να χαίρεται κάποιος που το βλέπει ("χάρμα οφθαλμών", θα λέγαμε σήμερα).

     Όλα αυτά με έκαναν να αναλογιστώ το τότε και το τώρα του ελληνισμού και να ψάξω να βρω το νήμα που συνδέει αυτά τα δύο. Και το βρήκα. Δεν είναι άλλο από το ...φιλότιμο! Αυτό δημιούργησε τον Χρυσό Αιώνα και όλες ανεξαιρέτως τις λαμπρές σελίδες της ιστορίας μας. Αν θέλουμε, λοιπόν, να δημιουργήσουμε καινούριους "χρυσούς αιώνες" στον τόπο μας, αυτό το φιλότιμο είναι που πρέπει ν’ αναζητήσουμε.

     Σ' αυτή την αποκλειστικά ελληνική λέξη (το φιλότιμο), που δεν έχει το αντίστοιχό της σε καμιά άλλη γλώσσα του κόσμου, είναι αφιερωμένο και το δεκατετράλεπτο βίντεο αμερικανικής παραγωγής που ακολουθεί.

Αξίζει να το παρακολουθήσουμε και να μας προβληματίσει το γεγονός ότι, σαν λαός, δεν δίνουμε πια τόση σημασία στο να μεταλαμπαδεύσουμε αυτή την αξία -όχι με λόγια, αλλά με το παράδειγμά μας- στις επόμενες γενιές.

Μια φράση, που αναφέρεται προς το τέλος του βίντεο (στο 13:40΄΄) και μου άρεσε πολύ, νομίζω πως πρέπει να προβληματίσει όλους όσους έχουμε να κάνουμε με την αγωγή της νέας γενιάς, γονείς και παιδαγωγούς: "Προσπαθούμε να δώσουμε στα παιδιά μας όλα αυτά που εμείς δεν είχαμε. Κάποιες φορές, θα έπρεπε να σκεφτούμε να τους δώσουμε αυτά που είχαμε"!

Υ.Γ.1 Μην ξεχάσετε να πατήσετε το «CC» στο κάτω δεξιά μέρος του βίντεο για να μπουν ελληνικοί υπότιτλοι!

Υ.Γ.2 Το μέρος του βίντεο που αναφέρεται στο σώσιμο των Εβραίων από τα χέρια των ναζιστών, κατά τη διάρκεια της κατοχής, το αφιερώνω σε όσους κάνουν τους …"Ελληναράδες", ενώ η ρατσιστική συμπεριφορά τους δεν έχει καμία σχέση με τις διαχρονικές αξίες και τις χρυσές σελίδες του ελληνισμού. Έλληνας και ρατσιστής δεν γίνεται!