Αγάπη: εξαφάνιση ή ανάδειξη του "εγώ" μέσα στο "εμείς";

    Ήταν παραμονές Πάσχα, όταν έλαβα ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, στο οποίο η αγαπητή αποστολέας και φίλη μου, εκτός από ευχές για την επερχόμενη γιορτή, έγραφε και τα εξής:

" Μόνο με την έμπρακτη αγάπη απελευθερωνόμαστε από το ΕΓΩ παραβλέποντας φόβους, ένστικτα, προκαταλήψεις και κλισέ.
Χάρισε λίγα λεπτά από τον χρόνο σου, για να δείς πως αντιλαμβάνονται την έννοια ΑΓΑΠΗ τα μικρά παιδιά, τα οποία δεν έχουν διαβρωθεί από τα “μαύρα τσιπάκια” που κουβαλάμε στα μυαλά και στις καρδιές μας, εμείς οι ενήλικες…

"Τι είναι αγάπη";

Όταν κάποιος σε αγαπάει, λέει το όνομα σου διαφορετικά. Απλά ξέρεις οτι το όνομα σου είναι ασφαλές στα χείλη του (Billy, 4 ετών).

Αγάπη σημαίνει να δίνεις τις περισσότερες τηγανητές πατάτες σου σε κάποιον, χωρίς να τον κάνεις να σου δώσει τις δικές του (Chrissy, 6 ετών).

Αγάπη είναι να χαμογελάς , ενώ είσαι κουρασμένος (Terri, 4 ετών).

Αγάπη είναι να βλέπω τη μαμά μου να φτιάχνει τον καφέ του μπαμπά και να δοκιμάζει λίγο, για να σιγουρευτεί οτι είναι καλός (Danny, 7 ετών).

Αγάπη είναι να λες σε ένα φίλο σου οτι σου αρέσει η μπλούζα του και αυτός να τη φοράει κάθε μέρα (Noelle, 7 χρονών).

Αγάπη είναι όταν μία μεγάλη γυναίκα και ένας μεγάλος άντρας συνεχίζουν να είναι φίλοι ακόμα και μετά που γνωρίζονται πολλά χρόνια (Tommy, 6 ετών).

Η μαμά μου με αγαπάει περισσότερο απ' όλους. Δε βλέπω άλλον να με φιλάει κάθε νύχτα (Clare, 6 ετών).

Ξέρω οτι η μεγάλη μου αδελφή με αγαπάει πολύ γιατί μου δίνει τα παλιά της ρούχα, παρόλο που πρέπει να πάει έξω, να αγοράσει καινούρια (Lauren, 8 χρονών).

Πραγματικά, δεν πρέπει να λες "σε αγαπάω" εκτός κι αν το εννοείς πραγματικά. Όταν το νιώθεις όμως πρέπει να το λες συχνά. Οι άνθρωποι ξεχνούν (Jessica, 8 χρονών). "

Πριν γράψω οτιδήποτε άλλο, διευκρινίζω δύο πράγματα:

1. Η φίλη μου διδάσκει γιόγκα, μια θρησκευτική πρακτική της Ανατολής, που δεν θα μπορούσε να μην είναι στενά συνδεδεμένη με την ανάλογη φιλοσοφία και πίστη (για την γιόγκα θα γίνει ξεχωριστή ανάρτηση), έτσι όπως αυτή πέρασε στη Δύση, μέσα από το κίνημα της λεγόμενης Νέας Εποχής.

2. Όντας δύσπιστος άνθρωπος (δεν ήμουν πάντα, αλλά έχουν δει τόσα τα μάτια μου που ...έγινα!), δεν ξέρω κατά πόσο οι απαντήσεις στην ερώτηση "Τι είναι αγάπη;" που παρατίθενται στο μήνυμα είναι όντως απαντήσεις παιδιών (και μάλιστα των ηλικιών που αναφέρονται), ή κάποιου που θέλησε να περάσει έτσι κάποιες δικές του απόψεις περί αγάπης. Η αμφιβολία μου γίνεται ακόμα μεγαλύτερη επειδή οι απόψεις αυτές μοιάζουν με την γενικότερη θεώρηση της αγάπης που υιοθετείται στον νεοεποχίτικο χώρο.

Έκρινα την παραπάνω εισαγωγή απαραίτητη, γιατί το σημείο που θα επικεντρωθώ είναι η φράση της φίλης μου "...με την .. αγάπη απελευθερωνόμαστε από το ΕΓΩ...", μια φράση που θα μπορούσα να προσπεράσω αν δεν ήξερα σε πόσο λανθασμένη άποψη περί αγάπης μπορεί να οδηγήσει.

Τα παρακάτω αποτελούν και το κύριο σώμα του απαντητικού μηνύματος που απέστειλα:

Αγάπη δε σημαίνει απελευθέρωση από το ΕΓΩ, αλλά από τον εγωισμό. Δεν είναι το ΕΓΩ το κακό, όπως δεν είναι και το ΕΘΝΟΣ το κακό, αλλά ο εγωισμός κι ο εθνικισμός είναι.

Στην Ορθοδοξία δεν επιδιώκουμε ν’ απελευθερωθούμε από το ΕΓΩ αλλά από τον εγωισμό και τα πάθη που απορρέουν απ’ αυτόν. Πολύ περισσότερο, δεν αποζητούμε τη διάλυση του ΕΓΩ μέσα σε μια παγκόσμια συνειδητότητα, όπως μερικές δοξασίες πρεσβεύουν (λέμε τώρα...). Αυτό που κάνουμε στην Εκκλησία είναι να αναδεικνύουμε το ΕΓΩ μέσα από το ΕΜΕΙΣ, δηλαδή το ΠΡΟΣΩΠΟ μέσα από την αληθινή ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΓΑΠΗΣ.

Το παράδειγμα του σώματος που δίνει ο απόστολος Παύλος σε μια επιστολή του είναι πολύ ενδεικτικό: κάθε μέλος του σώματος έχει την αξία του γιατί είναι διαφορετικό από τα άλλα μέλη (ναι, αυτή είναι η πραγματική αξία της διαφορετικότητας κι όχι αυτή που συνήθως προβάλλεται). Αν όλοι ήταν «μάτι», τότε που θα ήταν η «ακοή»; Κι αν όλοι ήταν «χέρι», τότε που θα ήταν το «πόδι»; Τονίζει μάλιστα ο απόστολος ότι ο πάνσοφος Θεός προίκισε τα μέλη που θα μπορούσαν να θεωρηθούν τα πιο ακάθαρτα (εννοεί την περιοχή των γεννητικών οργάνων, που εκτελεί και χρέη …«σκουπιδιάρη») με ιδιαίτερη τιμή, με το να αποτελούν το εργαστήριο δημιουργίας της ανθρώπινης ζωής (Προς Κορινθίους Α΄, κεφ. 12, στίχοι 12 ως 13 και συνεχίζει, ως φυσική συνέπεια, με τον "Ύμνο της Αγάπης", από τον οποίο προερχόταν και ένα απόσπασμα που υπήρχε στο τέλος του μηνύματος -δεν το έχω γιατί ήταν σε μορφή βίντεο που δεν υπάρχει πια στο διαδίκτυο).

Ακόμη, η θεϊκή φύση ενώνεται με την ανθρώπινη στο πρόσωπο του Θεανθρώπου, σεβόμενη απόλυτα το ανθρώπινο πρόσωπο που μεσολάβησε γι αυτό, δηλαδή την Παναγία μας την οποία «διεφύλαξε παρθένον».

Αλλά, και μόνο το γεγονός ότι ο Παντοδύναμος Θεός ζήτησε την συγκατάθεση του πλάσματός Του(!) για να το σώσει από τη φθορά και το θάνατο, ενώνοντάς το μαζί Του, νομίζω ότι τα λέει όλα (αυτό έχει περάσει και στη νομολογία του λεγόμενου χριστιανικού κόσμου, με το γιατρό να ζητά τη συγκατάθεση του ασθενή για την όποια θεραπευτική πράξη).

Ο σεβασμός του ανθρώπινου προσώπου είναι απόλυτος στην Ορθοδοξία και οποιαδήποτε ομογενοποίηση των ανθρώπων ταιριάζει μόνο σε ολοκληρωτισμούς και ..στο γάλα!

Ο λαός του Θεού δεν μπορεί ποτέ να αποτελεί μάζα, πολύ περισσότερο ομοιόμορφη μάζα. Στα βυζαντινά κτίσματα οι πέτρες είναι διαφορετικές μεταξύ τους, όμως, μπαίνοντας η κάθε μία στη σωστή θέση, δημιουργείται ένα γερό οικοδόμημα. Καμία πέτρα δεν είναι άχρηστη, ώστε να πεταχτεί.

Για κοίταξτε, όμως, τα βενετσιάνικα κάστρα: όλες οι πέτρες λαξευμένες με εντελώς ομοιόμορφο τρόπο, έτσι ώστε να ταιριάζουν μεταξύ τους, είτε το «θέλουν», είτε όχι (είδες τι κάνει ένα Σχίσμα)! Τη θέση της μιας θα μπορούσε να την πάρει οποιαδήποτε άλλη, αφού είναι όλες ίδιες.

Κοιτάξτε τους Αγίους μας: «κάθε καρυδιάς καρύδι»! Άλλος στυλίτης, άλλος αυτοκράτορας. Άλλος «αφορισμένος από κοιλίας μητρός» για την αρετή, άλλη πόρνη εκ πεποιθήσεως από τα γεννοφάσκια της!

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη «τεχνική» για την ένωση με το Θεό, όπως δεν υπάρχει συγκεκριμένη τεχνική για την πετυχημένη ένωση δύο ελεύθερων προσώπων με τα δεσμά του γάμου. Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε σχέση και ελεύθερη συνεργασία προσώπων, με απόλυτο σεβασμό και όχι με «εξαφάνιση του ενός μέσα στον άλλο» (ξαναλέμε τώρα...).

Αιώνιο και μοναδικό πρότυπο αγάπης αποτελεί ο Τριαδικός Θεός μας:

Δεν είναι μόνο ένα πρόσωπο, όπως π.χ ο Αλλάχ, γιατί τότε δεν θα μιλούσαμε για αγάπη, αλλά για έναν εγωιστή θεό (είναι λίγο ενοχλητικό, υπ’ αυτήν την έννοια, να εντάσσεται ο Χριστιανισμός στις «μονοθεϊστικές» θρησκείες -ο Θεός είναι ένας, αλλά όχι μόνος).

Δεν είναι δύο αλλά τρία πρόσωπα, γιατί η δυαδικότητα περιέχει το στοιχείο της αποκλειστικότητας, ενώ η τριαδικότητα το στοιχείο της ελευθερίας (θα μπορούσαμε να πούμε, λίγο εκλαϊκευμένα, ότι ο Πατήρ ελεύθερα αγαπά το ίδιο -ούτε περισσότερο, ούτε λιγότερο- τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, Ο Υιός ελεύθερα αγαπά το ίδιο το Άγιο Πνεύμα και τον Πατέρα, κοκ.).

Το θέμα είναι τεράστιο για να εξαντληθεί σε μια απλή ανάρτηση και αφορά την ελευθερία του προσώπου. Όπου υπάρχει ελευθερία δεν χωρούν ούτε συνταγές, ούτε τεχνικές.

(Περισσότερα περί αγάπης βλ. εδώ).